प्रदेश २ को निजगढ नपा. बारा मा तामाङ भाषा र स्थानीय विषय पठनपाठन हुने
निजगढ, बारा २०७८ साल असार २३ गते ।
प्रदेश २ को बारा जिल्लास्थित निजगढ नगरपालिकामा शैक्षिक सत्र २०७८ देखि नगरपालिकाका सबै २७ वटै सरकारी विद्यालयहरूमा तामाङ भाषा विषय र स्थानीय विषय पठनपाठन हुने भएको छ। नेपाल तामाङ घेदुङको संयोजन, भाषा आयोग प्राविधिक सहयोग र निजगढ नगरपालिकाको आर्थिक एवम प्राविधिक सहकार्यमा मातृभाषा शिक्षा (तामाङ विषय शिक्षण) र स्थानीय पाठ्यक्रम प्रबलीकरण कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ।
विद्यालयका प्रअ, वडाध्यक्षसहित नेपाल तामाङ घेदुङको पदाधिकारीहरूको सहभागिता रहेको उक्त कार्यक्रमको अध्यक्षता नेपाल तामाङ घेदुङको अध्यक्ष मोहन गोले तामाङले गर्नुभएको थियो । कार्यक्रमको प्रमुख अतिथि नगरपालिका उपप्रमुख लीलादेवी खनाल हुनुहुन्थ्यो । तामाङ घेदुङका जिल्ला समितिका सदस्य चन्द्र लामाको स्वागत मन्तव्यबाट प्रारम्भ भएको उक्त कार्यक्रममा नेपाल तामाङ घेदुङका अध्यक्ष मोहन गोले तामाङले कार्यक्रमको औचित्य, महत्व, कार्यक्रम गतिविधिको बारेमा प्रस्तुति गर्नुभएको थियो । त्यसपछि तामाङ भाषा पाठ्यपुस्तक लेखक एवम् लिपि प्रशिक्षक प्रतीक ङेसुर तामाङले तामाङ भाषा पाठ्यपुस्तक र तामयिक लिपिको विषयमा सहभागीलाई प्रस्ट्याउनु भयो । त्यसपछि भाषा आयोगका उपसचिव डा.लोकबहादुर लोप्चनले मातृभाषामा शिक्षा, भाषा विषय पठनपाठन, दोस्रो भाषाका रूपमा नेपाली र अङ्ग्रेजी भाषा शिक्षा तथा सामुदायिक विद्यालयको सुधार एवम सिकाइ उपलब्धि अभिवृद्धिका उपायसम्बन्धी प्रस्तुति गर्नु भएको थियो । साथै उहाँले राज्यका सबै तह, तप्का र निकाय सम्बद्ध सबैले राज्यको जिम्मेवारीप्रति उत्तरदायी भई इमानदारीकासाथ संवैधानिक र कानुनी विषय प्रावधानहरू कार्यान्वयन गर्नुपर्ने बताउनु भएको थियो । भाषाविद डा.गोपाल ठाकुरले नेपालको संविधान लगायत कानुनी प्रावधानमा मातृभाषामा शिक्षा पाउने अधिकारको सुनिश्चितता गरेको हुँदा त्यसलाई स्थानीय तहले सम्बोधन गर्नुको विकल्प नरहेको चर्चा गर्नुभयो । साथै उहाँले सम्बद्ध भाषिक समुदायले भाषा र संस्कृतिलाई संरक्षण गर्नको लागि त्यसलाई धर्म, संस्कार र शिक्षालगायत सरकारी कामकाजमा प्रयोग गर्नुपर्ने विचार व्यक्त गर्नुभएको थियो ।
मन्तव्यकै क्रममा नगरपालिकाको तर्फबाट प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत सुमनकुमार कार्कीले यस नगरपालिकामा विविध भाषा र जाति रहेको हुँदा सबैको अपेक्षा सम्बोधन गर्नको लागि नगरपालिका यो कार्यक्रम आयोजना गर्न पुगेको विचार अभिव्यक्त गर्नुभयो । कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि एवम उपमेयर लीलादेवी खनालले नेपाल बहुभाषिक एवम सांस्कृतिक मुलुक भएको र यो नगरपालिकाले त्यसलाई कार्य रूप दिनको लागि नेपाल तामाङ घेदुङको सहकार्यमा यस कार्यको थालनी गरेको विचार व्यक्त गर्नुभयो । आगामी दिनमा अन्य मातृभाषामा पठनपाठनको प्रबन्ध गर्न नगरपालिका लागी पर्न प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभयो ।
सहभागी प्रअहरूसँग गरिएको अन्तर्क्रियाको सिलसिलामा यस नगपालिकामा तामाङ, भोजपुरी, कठरिया र नेपाली भाषा बोल्ने वक्ताहरू रहेको हुँदा ती भाषाका विद्यार्थी विद्यालयमा अध्ययनरत रहेको पाइयो । तथापि कतिपय बालबालिकाकाले मातृभाषा सिक्न नपाएको र घरैमा नेपाली भाषा सिकाउँदा मातृभाषा लोप हुँदै गएको पाइयो । विद्यालयमा पनि एकल नेपाली भाषालाई माध्यमको रूपमा प्रयोग गर्ने र मातृभाषा वा स्थानीय विषयलाई पठनपाठन नगरी अङ्ग्रेजी भाषा विषय पढाएको पाइयो । जसको कारण विदयालयको पठनपाठनमा भाषिक समस्या आइपरेको बताएका थिए । जे होस्, यो कार्यक्रमसँगै यस नगरपालिकामा यस शैक्षिक सत्रबाट तामाङ भाषा र स्थानीय विषय पठनपाठन हुने भएको छ ।