सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय तहमा सरकारी कामकाजको भाषा प्रयोगका लागि पूर्वाधारहरू
डा.लोकबहादुर लोप्चन
सरोकारवाला संस्थाहरूः
क) जातीय भाषिक सङघसंस्थाहरू
ख) सङ्घ,प्रदेश र स्थानीय सरकारहरू
ग) भाषा आयोग ।
१.तत्काल गर्नुपर्नेः
क) विद्यामन संरचना, कार्यक्रम र बजेटबाट तुरून्तै गर्न सकिने कार्यहरू
- शिक्षा तथा मानव स्रोत विकास केन्द्रः शिक्षा सेवा कर्मचारी तथा शिक्षकको तालिमको पाठ्यक्रममा सरकारी कामकाजको भाषासम्बन्धी विषयवस्तु समावेश गर्नुपर्ने,
- नेपाल प्रशासनिक प्रशिक्षण प्रतिष्ठानः कर्मचारीको तालिम कार्यक्रमको पाठ्यवस्तुमा सरकारी कामकाजको भाषासम्बन्धी विषयवस्तु समावेश गरी प्रशिक्षण दिने
- तत्काल तयारी गर्नुपर्ने पूर्वाधारः संयन्त्र
- संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयः संस्कृति महाशाखाअन्तर्गत भाषा शाखा, कर्मचारीः उपसचिव शिक्षा सेवा, भाषा विशेषज्ञ (नेपाली, अङ्ग्रेजी अन्य) अधिकृत) शिक्षा सेवा,प्रा.स.शिक्षा सेवा
- शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयअन्तर्गतः योजना महाशाखा अन्तर्गत मातृभाषा भाषा शिक्षा शाखा, उपसचिव शिक्षा सेवा, भाषा विशेषज्ञ (नेपाली, अङ्ग्रेजी अन्य) अधिकृत) शिक्षा सेवा, प्रास शिक्षा सेवा
- प्रदेश सामाजिक विकास मन्त्रालय अन्तर्गतः भाषा शाखा
उपसचिव शिक्षा सेवा, भाषा विशेषज्ञ (नेपाली, अङ्ग्रेजी अन्य) अधिकृत) शिक्षा सेवा, प्रास शिक्षा सेवा
- तत्काल गर्नुपर्ने नीतिगत र कानुनी व्यवस्थापन
- नमुना भाषा ऐन, नीति, कार्यविधिसहितको कार्ययोजना निर्माण (सरोकारवाला, प्रदेश र भाषा आयोग सहकार्य), तीनै तहको सरकारबाट विधेयक निर्माण र पारित गरी कार्यान्वयन गर्ने,
- भाषिक जनशक्तिको योग्यता, समक्षता, स्तर निर्धारणका लागि कार्यविधि निर्माण र कार्यान्वयन ।